Η είσοδος του παλιού θερινού κινηματογράφου «Νανά» στη Δάφνη, επί της λεωφόρου Βουλιαγμένης. [ΝΙΚΟΣ ΒΑΤΟΠΟΥΛΟΣ] |
Έξω από την ερειπωμένη είσοδο του παλιού σινεμά, η κίνηση επί της Βουλιαγμένης μοιάζει με μια γραμμή που εκτοξεύεται και μακραίνει. Αυτή η πύλη, σαν πυργίσκος ή είσοδος στα τείχη μιας μεσαιωνικής πόλης, μοιάζει με αποκύημα της φαντασίας, με αποκρυσταλλωμένη οπτασία. Και όμως εκεί, λίγα χρόνια πριν, ήταν το θερινό «Νανά», εκεί ξετυλίχτηκαν στιγμές που μας συμφιλίωναν με τη ζωή… Ο μεγάλος φοίνικας μέσα έστεκε σαν άγγελος, ο κόσμος ήταν φεγγαρολουσμένος, η κουλτούρα του σινεμά ήταν μια θρησκεία.
Στη Δάφνη, έχει ξηλωθεί ένα μεγάλο μέρος των αναμνήσεων. Δεν είναι εξαίρεση. Και εδώ, η αλλαγή της καθημερινότητας φέρνει στον νου αποκαθηλώσεις επιγραφών με καλλιγραφημένες επιγραφές, το «Μερβέιγ», με την αρ ντεκό καλλιγραφία, είναι πλέον γυμναστήριο. Τα ζαχαροπλαστεία μιας άλλης εποχής συναντούν εκείνα τα σινεμά που έχτισαν τις αναμνήσεις. Περιέργως ή όχι, αυτή η αρ ντεκό πύλη του παλιού «Νανά» θυμίζει παλάτια θεαμάτων στην Καλιφόρνια ή στην Ιντιάνα, γεννάει συνειρμούς αμερικανικών μοτέλ του 1948 και του 1952, μια Κάντιλακ θα μπορούσε να είναι απέξω, ακόμη και αν στην οθόνη δεν έπαιζε μια χολιγουντιανή ταινία με τον Ροκ Χάτσον και την Ντόρις Ντέι αλλά το «Ξύλο βγήκε απ’ τον Παράδεισο».
Ένας ολόκληρος κόσμος ξεχασμένος αλλά ζωντανός σε ένα κοινό φαντασιακό ανιχνεύεται σπασμωδικά σε αυτά τα αρχιτεκτονικά σπαράγματα. Όπως και το «Μετροπόλιταν» στη Βουλιαγμένης, οι ξεχαρβαλωμένες πύλες της λαϊκής διασκέδασης έχουν εκείνη την τραγικότητα μιας θεατρικής παράστασης που κατέβηκε απότομα. Η υγρασία της κινηματογραφικής κουλτούρας έχει εξατμιστεί κι αυτή, είναι πλέον όλα αλλιώς… Το «έργο» που άρχιζε στην οθόνη προκαλούσε άλλου είδους καρδιοχτύπι.
Στη Δάφνη, όπως και σε άλλες συνοικίες που μεγάλωσαν στη διάρκεια του Μεσοπολέμου, η αστική μνήμη υποχωρεί υπέρ της νέας πραγματικότητας. Την τελευταία διετία και μόνο, οκταώροφες πολυκατοικίες υψώνονται στη θέση μονώροφων ή διώροφων σπιτιών.
Περπατάω στη Μεσολογγίου, στην Μπουζιάνη, στην Αγίας Βαρβάρας. Πιο πάνω ο λόφος. Νοικοκυρεμένοι δρόμοι, ατμόσφαιρα γειτονιάς, σπίτια του 1930, διώροφα του 1950, νεότερες πολυκατοικίες. Εκεί, και το Μουσείο Μπουζιάνη. Απέναντί του έχει ένα μέτωπο τριών παλιών σπιτιών. Το μεσαίο θα πέσει. Πιο κάτω, στην οδό Π. Τσαλδάρη 34, ένα από τα ωραία μικρά σπίτια της γειτονιάς με μια εξώθυρα που σε κάνει να σταματήσεις και να τη θαυμάσεις, έχει βάλει αγγελτήριο ανέγερσης νέας οικοδομής. Έτσι, θα ήταν και στη δεκαετία του ’60 εδώ και σε άλλες γειτονιές. Σιωπηλά αγγελτήρια για νέα ζωή. Ζήτηση για νέα διαμερίσματα. Κοντά στο κέντρο, κοντά σε μετρό. Η αρμονία, η κλίμακα και η ποίηση της παλιάς γειτονιάς σαρώνεται.
Αλλά στη Δάφνη υπάρχει μια ατμόσφαιρα που τη νιώθεις στο περπάτημα πάνω-κάτω στα στενά της. Μικρές αυλές που προβάλλουν από το πουθενά και να, μια εξώθυρα-έργο τέχνης στην οδό Μεσολογγίου 7 (είναι χώρος γραφείου η παλιά μονοκατοικία). Η Αθήνα εκπλήσσει στη μικρή κλίμακα. Βλέπει κανείς τη διάχυση των αισθητικών ρευμάτων του Μεσοπολέμου βαθιά στις γειτονιές, νιώθει κανείς το οριστικό τέλος ενός κόσμου που ανιχνεύεται μέσα από σπαράγματα πριν σαρωθεί μέσα στον θόρυβο της αδιαφορίας.
Όμως, παρά τη μετατόπιση του μέτρου και του γούστου και της ανάγκης, υπάρχει εκείνη η άυλη παρακαταθήκη που σε τυλίγει. Σου υπενθυμίζει πως η ζωή προχωράει, αλλά τα ορύγματα πίσω αναβλύζουν. Μια γυναίκα έχει βγει στο πεζοδρόμιο με το λάστιχο. Το χαίρεται. Ο ήχος του νερού στις τσιμεντόπλακες ξυπνάει μυρωδιές. Οι δυο νεραντζιές ξεδιψάνε. Είναι μεσημέρι και παραδόξως υπάρχει ακόμη η εικόνα ενός παράθυρου σε ένα ισόγειο. Τα παντζούρια είναι βαμμένα μπορντό, είναι κουφωτά μανταλωμένα, ένας πηχτός ήχος τηλεόρασης κάποιον ναρκώνει σε δροσερά σεντόνια…
Πηγή: katimerini.gr - Νίκος Βατόπουλος
0 Σχόλια